Amerikan Borsasından Elde Edilen Temettü Gelirinin Beyanı ve Vergilendirilmesi Nasıl Yapılır?
Yabancı hisse senetlerinden 2024 yılında elde edilen temettü gelirleri için 13.000 TL’lik (2025 yılı için 18.000 TL) beyan sınırı bulunmaktadır. Elde edilen gelirin 2024 yılı için 13.000 TL'lik beyan sınırını (2025 yılı için 18.000 TL beyan sınırını) aşması halinde, gelirin tamamı beyan edilir.
Yurtdışında ödenen vergiler Türkiye’de tarh edilen gelir vergisinden mahsup edilebilir. (****)
Elde edilen gelirin bu tutarın altında kalması durumunda söz konusu gelir beyan edilmez. Öte yandan, beyan sınırının hesabında, bir takvim yılı içerisinde elde edilen ve tevkifata veya istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarının toplamının dikkate alınması gerektiği unutulmamalıdır.
Temettülerin elde edildiği tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Döviz Alış Kuru baz alınarak temettünün TL tutarı hesaplanır.
Temettünün toplam tutarı 2024 yılı için 13.000 TL’yi aşıyorsa (2025 yılı için 18.000 TL) bütün tutarlar üzerinden beyan yapılır.
Amerikan Borsasında Hisse Satışı Nasıl Vergilendirilir?
Gelir Vergisi Kanunu Mükerrer 81’inci madde uyarınca, değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur.
Hesaplamaya dahil edilecek döviz kuru ise hissenin alındığı veya satıldığı günden bir önceki günün TCMB alış kuru olacaktır.
Değer artış kazancının tespitinde eğer alış tarihi ile satış tarihi arasındaki TÜİK tarafından açıklanan üretici fiyat endeksi (ÜFE) 10% ve üstündeyse alış maliyeti endekslemesi yapılmaktadır.
Alım satım kazançlarında endeksleme; menkul kıymetlerin maliyet bedelinin, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere, her ay için enflasyon oranına göre artırılması anlamına gelmektedir.
Böylece değer artış kazancı; satış bedelinden endekslenmiş maliyet bedelinin çıkarılması suretiyle hesaplanmaktadır. Endekslemede Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinin (Yİ-ÜFE) kullanılması gerekir. Ancak bu endekslemenin yapılabilmesi için alış ve satış tarihleri arasındaki Yİ-ÜFE farkının 10%’dan fazla olması gerekmektedir.
Endeks farkının 10%’un altında olması durumunda, endeksleme yönteminin kullanılması mümkün değildir. Bu durumda kazanç, satış bedelinden maliyet bedeli çıkarılmak suretiyle hesaplanmaktadır.
Söz konusu endeksleme aşağıdaki formül kapsamında hesaplanmaktadır:
Endekslenmiş Alış Maliyeti = (Satış Tarihinden 1 ay önceki ÜFE endeksi) / (Alış Tarihinden 1 ay önceki ÜFE endeksi x Maliyet Bedeli)
Örnek:
9 Ocak 2024 tarihinde 10.000 USD maliyet ile alınan bir yabancı hisse senedi 20 Aralık 2024 tarihinde 14.283 USD karşılığında satılmıştır.
Değer artış kazancının aşağıdaki adımlar izlenerek tespit edilmesi gerekmektedir;
Bu bağlamda hesaplamaya aşağıda yer verilmiştir:
● Alış bedeli alış tarihindeki, satış bedelinin de satış tarihindeki TCMB döviz alış kurundan TL’ye çevrilecektir.
● Alış tarihindeki Yİ-ÜFE endeksi ile satış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE endeksi arasında 10%’dan fazla fark bulunuyorsa maliyet endekslemesi yapılacaktır.
1) Alış ve Satış Tutarlarının TL’ye Çevrilmesi:
Alış tarihinden bir iş günü önceki TCMB Döviz Alış kuru (29,8342) ile alış bedelinin Türk Lirası karşılığı (10.000 * 29,8342=) 298.342,00 TL
Satış tarihinden bir iş günü önceki TCMB Döviz Alış Kuru (35,0067) ile satış bedelinin Türk Lirası karşılığı (14.283 * 35,0067=) 500.000,70 TL
Endeksleme Öncesi Kâr: (500.000,70 - 298.342,00=) 201.658,70 TL
2) Maliyet Endekslemesi:
Alış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE endeksi (Aralık 2023) 2.915,02 ve satış tarihinden 1 ay önceki Yİ-ÜFE endeksi (Kasım 2024) 3731,43’tür.
Artış oranı hesaplaması: 3731,43 / 2.915,02 = 1,2800701
Bu durumda endekslenmiş maliyet;
298.342,00 TL x 1,2800701 =381.898,70 TL olacaktır.
Endeksleme Sonrası Kâr ise (500.000,70 - 381.898,68 =) 118.102,02 TL olmaktadır.
2024 yılı için hisse satışından dolayı beyan verilirken, değer artış kazancı olarak 118.102,02 TL dikkate alınmalıdır.
Dipnotlar
Bu çalışma, 21 Ocak 2025 tarihi itibarıyla geçerli mevzuat çerçevesinde Midas Menkul Değerler A.Ş. ve Corpus Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. iş birliğiyle hazırlanmış ve genel vergilendirme prensiplerine dair bilgiler sunmaktadır. Her yatırımcı, vergi yükümlüsü olarak, kendine özgü koşullarını dikkate almalı ve nihai vergilendirme değerlendirmesi için bağımsız bir vergi danışmanından profesyonel destek almalıdır.
Bu içerik, yalnızca kullanıcılara vergisel yükümlülükler konusunda genel bir fikir sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Midas Menkul Değerler A.Ş. ve Corpus Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş., dokümanın içeriğinin hukuki düzenlemeler çerçevesinde kesin doğruluğu veya bu bilgilerin nihai vergi değerlendirmesi olarak kullanılması sonucunda oluşabilecek durumlar konusunda herhangi bir sorumluluk üstlenmemektedir. Bu doküman, Midas Menkul Değerler A.Ş. ve Corpus Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.’nin yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz veya yayımlanamaz.
**** Gelir Vergisi Kanunu madde 123’ncü maddesine göre “Tam mükellefiyete tabi mükelleflerin yabancı memleketlerde elde ettikleri kazanç ve iratlardan mahallinde ödedikleri benzeri vergiler, Türkiye'de tarh edilen Gelir Vergisi'nin yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmından indirilir. Birinci fıkra hükmünce indirilecek miktar Gelir Vergisi'nin yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmından fazla olduğu takdirde, aradaki fark nazara alınmaz. Birinci fıkrada yazılı vergi indiriminin yapılması için: 1. Yabancı memlekette ödenen vergilerin gelir üzerinden alınan şahsi bir vergi olması; 2. Yabancı memlekette vergi ödendiğinin yetkili makamlardan alınan ve mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları, yoksa orada Türk menfaatlerini koruyan memleketin aynı mahiyetteki temsilcileri tarafından tasdik olunan vesikalarla tevsik edilmesi; Şarttır.”